Het lijkt een gevoel maar dat is het niet…rara wat is het?

Blog Aukje Menger – Hier bij mij thuis zijn we gek op raadsels. En daar hebben we in deze dagen van thuis onderwijs ook nog eens extra tijd voor. Bovenstaande raadsel heb ik nog niet op mijn kids uitgeprobeerd, maar houd mij en mijn deelnemers in trainingen wel met enige regelmaat bezig,
In ons (en ook in mijn eigen) taalgebruik hoor je vaak ‘ik voel…’ of ‘ik heb het gevoel dat…’. In veel gevallen is wat er daarna volgt geen beschrijving van een gevoel (boos, blij, bang, bedroefd of een variatie hierop), maar een gedachtegang die iemand heeft. Bijvoorbeeld: ‘ik voel dat hier iets niet klopt’ of ‘ik heb het gevoel dat dit een hele mooie dag gaat worden’. Als je dit zegt, benoem je je gevoel niet. Wanneer je het ‘gevoel hebt’ dat er iets niet klopt, voel je je wellicht gespannen of geïrriteerd. Als je het ‘gevoel hebt’ dat het een mooie dag gaat worden, voel je vermoedelijk blijdschap.

Een speciaal geval is ‘ik voel me door jou…(gepasseerd/genegeerd/niet serieus genomen)’. Dit is een combinatie van het uitspreken van je ongenoegen en een interpretatie van iemands gedrag. Vanuit het effectief geven van een feedback boodschap bezien is deze formulering al niet handig (want feit en interpretatie lopen door elkaar, waardoor de kans dat de ontvanger de feedback rustig en open ontvangt afneemt). Je zegt ook hier niet wat je voelt (boosheid? verdriet?)
Is het nou zo erg om je gedachte uit te spreken en deze als gevoel te bestempelen? Nou, het gaat mij niet om de semantische discussie van wat je een gevoel zou mogen noemen en wat niet. Waar het mij met name om gaat is dat je door het uitspreken van je gevoel de mogelijkheid schept voor jezelf en voor anderen om effectief met dit gevoel en de onderliggende behoefte om te gaan (zie ook de eerste blog uit deze blogreeks). De kans dat je troost vind, is groter wanneer je uitspreekt dat je je verdrietig voelt na een bepaalde opmerking die iemand maakte, dan wanneer je zegt dat je je door deze persoon niet serieus genomen voelt.
Let er de komende tijd maar eens op hoe vaak jij zelf en de mensen om je heen ‘pseudo gevoelens’ uitspreken. Niet om jezelf/de ander te verbeteren (dat zou vermoedelijk tot veel wrijving leiden), maar om te oefenen met het waarnemen van de niet uitgesproken emotie en het nagaan van de onderliggende behoefte.